البتکین غزنویالبتکین غزنوی (متوفای ۳۵۲ق)، بنیانگذار دولت غزنویان و از بردگان ترک بود که در دولت سامانی به شهرت فراوانی رسید. او سرانجام به سال ۳۵۲ ق در غزنه درگذشت. ۱ - معرفی اجمالیالبتکین، بنیانگذار دولت غزنویان و از بردگان ترک بود که نزد شاهان سامانی، به شهرت فراوانی دست یافته و سامانیان، مناصب عالی دولتی به آنان سپردند. پدرش عامل سامانیان در غزنه بود و چون امیر عبدالملک بن نوح سامانی، حکومت را به دست گرفت، البتکین را حاجب (پرده‌دار) کاخ خود قرار داد و سپس به عنوان عامل خود بر شهر هرات گماشت. عبدالملک در سال ۳۵۰ ق درگذشت و برادرش منصور بن نوح به جایش نشست و البتکین را از هرات عزل کرد و او به غزنه بازگشت. منصور به قصد ستیز با او لشکری به غزنه فرستاد و البتکین بر لشکر منصور پیروز شد و در غزنه اعلام استقلال کرد و در آن جا حکومت مستقلی به پا کرد و حکومت سامانیان را از میان برد. چون البتکین در سال ۳۵۲ ق درگذشت، پسرش ابواسحاق ابراهیم به جایش نشست و او نیز در سال ۳۵۵ ق بدون فرزند درگذشت و سپاهیان غزنه، سردار سبکتکین، داماد بتکین را به عنوان امیر غزنه برگزیدند و او خود را محمود نام گذاشت و به نام محمود غزنوی مشهور شد و به وسیله او دولت غزنویان قوام و دوام یافت. [۲]
حسن، حسن ابراهیم، تاریخ الاسلام السیاسی، ج ۳، ص ۱۶۴.
(سبکتکین، پدر محمود غزنوی است و محمود پس از پدر، به سلطنت رسید. مؤلف در این جا اشتباه کرده است و محمود غزنوی را همان سبکتکین دانسته است.)۲ - پانویس
۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۲۶۴. |